Zryczałtowane koszty windykacji, po zmianie

Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych Dz.U. 2013 poz. 403, ze zm., przewiduje w art. 10 ust 1, iż Wierzycielowi, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności. Oprócz tej kwoty wierzycielowi przysługuje również zwrot, w uzasadnionej wysokości, poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę.

Zryczałtowane koszty windykacji w wysokości 40 euro wierzyciel, od 1 stycznia 2016 roku, ma prawo naliczyć od jednej transakcji handlowej, niezależnie od liczby wystawionych w jej ramach faktur. Jeżeli w umowie strony zawrą harmonogram zapłaty świadczenia w częściach, to kwota 40 euro będzie mogła być naliczona w stosunku do każdej niezapłaconej części. Naliczanie tej opłaty jest możliwe już od pierwszego dnia po upływie terminu zapłaty. Opłata ta w praktyce może być żądana od każdego niezapłaconego w terminie rachunku lub faktury, niezależnie od wysokości wynikającego z nich roszczenia.

Jeżeli się zdarzy, że koszty odzyskania należności są większe niż 40 euro, wierzycielowi przysługuje również roszczenie o zwrot, w uzasadnionej wysokości, poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę. W tym wszakże wypadku wierzyciel zobowiązany będzie do udowodnienia nie tylko wysokości poniesionych kosztów (np. wynagrodzenia adwokata), lecz także zasadności ich poniesienia. Domagając się zaś wyłącznie zryczałtowanych kosztów windykacji, wierzyciel nie musi wykazywać wysokości faktycznie poniesionych wydatków, a jedynie fakt podjęcia działań zmierzających do odzyskania wierzytelności.

Kwota ryczałtu stanowi rodzaj rekompensaty za koszty podejmowanych przez wierzyciela działań na rzecz odzyskiwania należności. Jedynie więc w przypadku wyraźnego ustalenia w treści umowy, że świadczenie pieniężne (zapłata) następować będzie częściami, rekompensata przysługiwać będzie odrębnie od każdej niezapłaconej części. Wyjątek stanowić będą zatem przypadki, gdy w umowie zostanie przewidziany harmonogram spełnienia świadczenia pieniężnego w częściach, a jego wprowadzenie nie będzie rażąco nieuczciwe względem wierzyciela.