A jednak przepisy o niejujawnionych źródłach przychodu są niekonstytucyjne!

Przepisy dotyczące podatku od dochodu ze źródeł nieujawnionych są niezgodne z Konstytucją RP. Tak stwierdził w dniu 29 lipca 2014 roku Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie (sygn. akt P 49/13).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 20 ust. 3 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 84 i art. 217 Konstytucji RP. Według Trybunału, nowe brzmienie art. 20 ust. 3 ustawy o PIT, obowiązujące od 1 stycznia 2007 r., nie usunęło zastrzeżeń natury konstytucyjnej, które zgłosił TK w wyroku z 18 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 18/09, przypomnijmy, iż sprawa dotyczyła okresu od 1998 roku do końca 2006 roku ). Trybunał podkreślił, iż, pojęcia „przychody ze źródeł nieujawnionych” i „przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach”, używane w kwestionowanej regulacji, są niejasne i nieprecyzyjne. W konsekwencji, art. 20 ust. 3 ustawy o PIT nie spełnia wymagań legislacyjnych przewidzianych dla przepisów podatkowych, gdyż podatnik nie może w sposób precyzyjny określić ciążących na nim obowiązków daninowych. Trybunał Konstytucyjny orzekł również o odroczeniu terminu utraty mocy obowiązującej art. 20 ust. 3 o 18 miesięcy, pozostawiając w ten sposób czas ustawodawcy na dokonanie zmian legislacyjnych przywracających stan zgodności z Konstytucją. Równocześnie Trybunał wskazał, że przepis, pomimo uznania go za niezgodny z Konstytucją, nadal obowiązuje i powinien być przestrzegany. Organy administracyjne i sądy, interpretując art. 20 ust. 3, powinny natomiast brać pod uwagę wskazówki dotyczące tego przepisu zawarte w obecnym oraz poprzednim wyroku TK (sygn. akt SK 18/09) i nadawać mu znaczenie zgodne z Konstytucją.

Rząd nie zasypuje gruszek w popiele i po porażce w dniu 18 lipca 2013 roku przystapił do prac związanych z opracowaniem nowych przepisów w tej materii. Póki co mamy tylko rządowe założenia do ustawy zmian w ustawie o PIT i Ordynacji podatkowej, z których najistotniejszą zmianą jest propozycja dodania do ustawy o podatku dochodowym nowego rozdziału, który będzie kompleksowo regulował zasady opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.

Założenia zmian m.in. definiują przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych. Będą nimi:
• przychody o pochodzeniu niewskazanym przez podatnika i nieustalonym przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej, czyli przychody, których źródło/pochodzenie jest nieznane i niemożliwe jest jego ustalenie;
• przychody o wysokości niewykazanej prawidłowo przez podatnika i nie jest możliwe określenie lub ustalenie do nich zobowiązania podatkowego przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej, czyli przychody z określonego źródła/źródeł, których wysokość nie została wykazana prawidłowo przez podatnika i nie jest możliwe ich ustalenie oraz gdy jednocześnie wartość ponoszonych wydatków wskazuje na osiąganie przychodów/dochodów w wysokości wyższej od wykazanej lub ustalonej. Przychodami nieznajdującymi pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych będzie zatem za każdym razem nadwyżka wydatków nad przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami (dochodami) nieopodatkowanymi.

Proces legislacyjny jeszcze trwa. Z omawianych założeń zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz Ordynacji podatkowej powstanie teraz projekt ustawy, który trafi pod obrady rządu, a następnie do prac w Sejmie.

Podatnicy, którzy mają decyzje wymiarowe w oparciu o niekonstytucyjne przepisy powinni złożyć wniosek o wznowienie postępowania. W sprawach toczących się organy i sądy muszą z urzędu uwzględnić wyrok TK.