Zmiany w podatku VAT

W dniu 4 maja 2015 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 605) została opublikowana ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych.

Od dnia 1 lipca 2015 wchodzą w życie regulacje dotyczące m.in.:

– rozszerzenia stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia poprzez objęcie tym mechanizmem m.in. telefonów komórkowych, tabletów, notebooków, konsoli do gier;
– wprowadzenia obowiązku składania informacji podsumowujących w obrocie krajowym przez podatników dokonujących dostaw towarów i świadczenia usług objętych odwrotnym obciążeniem;
– zmiany wysokości kaucji gwarancyjnej w przypadku dostaw paliw;
– wprowadzenia możliwości zastosowania tzw. „ulgi na złe długi” przez podmioty powiązane.

Podatnikami VAT z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług są co do zasady podatnicy dokonujący dostaw oraz świadczący usługi. Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. W przypadkach określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8 ustawy o VAT podatnikami z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług są bowiem nabywcy tych towarów i usług. Rozliczenie podatku w takich sytuacjach następuje w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia (reverse charge mechanism).

Obecnie na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT podatnikami z tytułu dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT mogą być nabywcy będący podatnikami. Z przepisów nie wynika, aby istotna była rejestracja dla celów VAT nabywców. W efekcie do rozliczania VAT jako nabywcy obowiązani są nie tylko nabywcy będący podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni, ale także nabywcy będący podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT zwolnieni oraz niezarejestrowani.

Wskazaną wyżej nowelizacją Ustawodawca wprowadził warunek, że mechanizm odwrotnego obciążenia będzie miał zastosowanie w przypadku gdy nabywca towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT będzie posiadał status zarejestrowanego czynnego podatnika VAT. Zmiana ta wyłączy zatem z tego mechanizmu dostawy towarów realizowane na rzecz podatników korzystających ze zwolnienia z VAT. Oprócz tych zmian wprowadzono zasadę, zgodnie z którą podatnicy dokonujący sprzedaży towarów wymienionych w tym załączniku będą składali informacje podsumowujące, zawierające zbiorcze informacje o dokonanych przez nich transakcjach objętych odwrotnym obciążeniem, z tytułu których podatek powinien rozliczyć nabywca (nowy art. 100a ust. 1 ustawy o VAT).

Istotna zmiana dotyczyć będzie art. 86 ustawy o VAT. W przypadku gdy podatnik wykonywać będzie równocześnie działalność podlegającą opodatkowaniu VAT, tzn. opodatkowaną lub zwolnioną z podatku, i działalność niepodlegającą takiemu opodatkowaniu, tzn. nienależącą do zakresu stosowania dyrektywy 2006/112/WE, odliczenie podatku naliczonego od wydatków poniesionych przez podatnika będzie dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te można będzie przyporządkować działalności podlegającej VAT w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE. Wprowadzone zostają zasady dotyczące rozliczenia podatku naliczonego dla podmiotów, które wykonują działalność opodatkowaną oraz pozostającą poza podatkiem VAT (tzw. „prewspółczynnik”).