NSA – w sprawie granic interpretacji indywidualnej – stanął po stronie MF

Jest to o tyle niepokojące, iż w świetle, choćby stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich, który w kolejnych wystąpieniach skierowanych do ministra finansów wskazuje, że uchwalane obecnie przepisy podatkowe budzą wątpliwości nie tylko co do ich zgodności z Konstytucją RP, ale niejednokrotnie są one niespójne i wzajemnie wykluczają się z regulacjami zawartymi w innych ustawach – trudno w tej sytuacji będzie prawidłowo wywiązywać się z obowiązków podatkowych bez narażanie się na negatywne konsekwencje, o ile nie posiądzie się wystarczającej wiedzy o rodzimym systemie podatkowym.

Niniejszy stan faktyczny może dotyczyć każdego podmiotu.

Otóż w przedmiotowej sprawie Podatnik zwrócił się do Ministra Finansów z wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej w celu potwierdzenia, czy określona regulacja prawa podatkowego znajduje zastosowanie do przedstawionego przez niego stanu faktycznego. W wydanej interpretacji organ wskazał, że powołany we wniosku przepis nie dotyczy sytuacji tego podatnika. Minister Finansów nie wskazał jednak prawidłowej podstawy prawnej odnoszącej się do przedstawionego stanu faktycznego. W związku z powyższym podatnik zaskarżył stanowisko organu interpretacyjnego zarzucając m.in. brak wskazania prawidłowego stanowiska wraz z jego uzasadnieniem prawnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok z dnia 14 września 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 213/11, w którym przyznał rację podatnikowi. Sąd uznał, że w sytuacji negatywnej oceny stanowiska podatnika Minister Finansów ma obowiązek wskazać prawidłowe stanowisko wraz z podstawą prawną. W konsekwencji, Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że organ interpretacyjny nie udzielił podatnikowi w tym zakresie wystarczających wyjaśnień. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie przewodniczący – Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak (sprawozdawca), Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala, Sędzia WSA (del.) Grażyna Nasierowska, nie podzielił jednak zdania Sądu I instancji i uwzględnił skargę kasacyjną Ministra Finansów. Zdaniem Sądu, celem interpretacji indywidualnej jest wyłącznie odpowiedź na konkretne pytanie zadane przez podatnika i wyjaśnienie wątpliwości dotyczących stosowania i wykładni przepisów prawa podatkowego, wyraźnie przez wnioskodawcę wskazanych. Sąd podkreślił, iż w związku z powyższym nie można czynić organowi interpretacyjnemu zarzutu, że nie wskazał, czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym powinien mieć zastosowanie inny przepis, skoro sam podatnik o to nie wnosił. Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że to właśnie treść pytania postawionego przez podatnika determinuje zakres interpretacji indywidualnej, por wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 stycznia 2014 r., II FSK 331/12.

Warto wspomnieć, iż w innym orzeczeniu z dnia 29 listopada 2011 r., I GSK 616/10, Naczelny Sąd Administracyjny – oddalając skargę kasacyjną Ministra Finansów – podkreślał, iż “organ, co jest także mankamentem zaskarżonej interpretacji, nie wyjaśnił także w dostatecznym stopniu, zarówno w sposób pozytywny, tj. poprzez wskazanie jakie rodzaje urządzeń do dystrybuowania oleju opałowego spełniają wymogi odmierzacza paliwa, w rozumieniu przepisu ust. 9 zał. Nr 5 powołanego rozporządzenia w sprawie zasadniczych wymagań dla przyrządów pomiarowych, jak również nie uczynił tego w sposób negatywny, a więc przez wskazanie, jakie urządzenia do wydawania oleju opałowego nie są odmierzaczem paliwa. W tym właśnie celu skarżąca złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji, aby w sposób niezamierzony nie być podatnikiem podatku akcyzowego. Natomiast uzasadnienie zaskarżonej interpretacji, na co trafnie wskazuje skarżąca, stwarza poważne wątpliwości w zakresie tego co jest, a co nie jest odmierzaczem paliwa, a co ma istotne znaczenie dla potrzeb prowadzenia działalności gospodarczej związanej z dystrybucją oleju opałowego“.

Przypomnieć należy, iż podstawowym celem wprowadzenia instytucji interpretacji podatkowej była ochrona podatnika przed błędnym zastosowaniem przepisów podatkowych (por. np. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2008 roku, I FPS 2/08).